ایران به عنوان یکی از کشورهای باسابقه در حوزه زیست فناوری شناخته می‌شود و فناوران کشور با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی موجود توانسته‌اند ایران را به عنوان یکی از پرچمداران این حوزه به دنیا معرفی کنند. در حال حاضر محصولات زیستی ایرانی هم‌گام با دیگر کشورها در بازارهای جهانی خودنمایی می کند.

این اتفاق حاصل تلاشی 21 ساله است. یک هم‌افزایی و همکاری میان نهادهای دولتی و خصوصی که تکمیل زنجیره زیست‌بوم فناوری و نوآوری زیست فناوری را شتاب داد و به نقطه اوج رساند.

در این مطلب سعی شده کوتاه و مختصر این تلاش‌ها و روند توسعه زیست‌فناوری در کشور ارائه شود:

1379

ایجاد و راه‌اندازی «کمیته ملی زیست‌فناوری» به عنوان نهاد ملی مدیریت توسعه زیست‌فناوری در سال 1379 به صورت کمیته‌ای فرابخشی با عضویت دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط. نقطه آغازین ساماندهی نظام ملی مدیریت زیست‌فناوری.

1380

تعریف نیازها و چالش‌های این حوزه با شناسایی توانمندی‌ها و وضعیت موجود کشور در حوزه زیست فناوری.

1383

آماده شدن نخستین سند ملی زیست‌فناوری برای توسعه جهشی و هدفمند این فناوری در کشور، توسط کمیته ملی زیست‌فناوری و تصویب آن در 16 اردیبهشت ماه 83 در هیات دولت.

1384

19 اردیبهشت ماه سال 84 موافقت با ایجاد شورای عالی زیست‌فناوری برای سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت ملی در حوزه‌های آموزش، پژوهش و تولید در زیست‌فناوری.

1386

تعطیلی شورای عالی زیست‌فناوری در تیرماه این سال به دنبال تصمیم دولت برای انحلال تعدادی از شوراهای عالی. تصویب راهبردهای زیست‌فناوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی.

1387

ایجاد ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری 29 خرداد ماه 87 به‌عنوان یکی از ستادهای فناوری‌های راهبردی زیر نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری.

1389

شتاب گرفتن اقدامات برای شکل‌گیری شبکه‌ای از نهادهای دولتی، بخش خصوصی و فناوران این حوزه و شناسایی  بازیگران آن.

1390

تصویب مصوبه تشکیل ستاد توسعه زیست فناوری در جلسه 705 ‏شورای عالی انقلاب فرهنگی.

1391

معرفی 16 محصول زیست فناورانه در اشکال فرآورده‌های دارویی، کیت تشخیصی و ابزار تشخیصی در سال «تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی».

1392

رونق گرفتن برگزاری رویدادهای فناورانه و نوآورانه در این حوزه.

1393

توسعه زیست‌بوم فناوری، نوآوری و کارآفرینی محصولات دانش‌بنیان و فناور حوزه زیست فناوری.

1394

برگزاری جشنواره زیست‌فناوری در اردیبهشت ماه و ایجاد ارتباط میان نهادهای دانش‌آموزی و مراکز پژوهشی و صنعتی زیستی.

1395

گسترش بازار محصولات داخلی زیستی در کشور با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری.

1396

ارتقای تولید دانش و معرفی توانمندی‌های ایران به بازار جهانی و راه‌اندازی زیرساخت‌های اولیه شتاب‌دهنده‌های زیستی در کشور.

1397

اقدامات ترویجی زیست فناوری در میان مدارس و دانش آموزان و رونق شکل‌گیری پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی.

1398

اثبات توانمندی فناوران زیستی به جامعه. شیوع بیماری کرونا و تولید انواع تجهیزات زیستی برای درمان بیماران و کاهش آسیب‌های این بیماری. آغاز تحقیقات پیش‌بالینی تولید واکسن کرونا در کشور.

1399

اوج گیری توانمندی متخصصان و فناوران زیستی در کشور با تولید چند مدل واکسن کرونا و تکمیل زنجیره ارزش تجهیزات و توانمندی‌های داخلی در حوزه کرونا.

1400

تزریق موفقیت آمیز نخستین واکسن کرونای ایرانی به بیماران در کشور و پیوستن نام ایران به لیست کشورهای دارای این فناوری پیچیده.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23